Verslag boekpresentatie(s)

Op de Beeck, G. (2016). Gij nu. Amsterdam: Prometheus.

INTRO

Mijn link met het boek

Naar aanleiding van mijn boekpresentatie moeten jullie twee dingen weten van mij: (1) ik ben van nature een realist, (2) ik droom er al jaren van ooit een imposante boekenkast te kunnen neerzetten in mijn (toekomstige) woonkamer. Deze twee zaken hebben ervoor gezorgd dat ik vandaag het boek ‘GIJ NU’ van Griet Op de Beeck aan jullie voorstel, want jullie raden het al: Griet schrijft realistische verhalen én dit boek maakt sinds enkele maanden deel uit van mijn persoonlijke, voorlopig nog bescheiden collectie.

Ik ben zo een van die mensen die niet (spontaan) kan/zal antwoorden op de vraag: “Wat is jouw lievelingsboek?” En dat eigenlijk vooral omdat ik niet houd van het concept ‘lievelings’. Ik apprecieer verschillende boeken immers om heel uiteenlopende redenen en ik ben bovendien van mening dat boeken naast elkaar moeten kunnen staan zonder überhaupt vergeleken te moeten worden. Dan is de vraag natuurlijk: “Waarom heb ik net dít boek uitgekozen?” … Enerzijds omdat het een boek is  met een fijn concept dat recent verscheen en ik dus ook pas onlangs gelezen heb, anderzijds omdat het aansluit bij mijn leesprofiel.

Auteur

Voor zij die Griet Op de Beeck niet kennen, is het nuttig volgende zaken te onthouden. Griet is een 43- jarige Vlaamse auteur afkomstig uit Turnhout. Ze debuteerde in 2013 met het boek ‘Vele hemels boven de zevende’ – het boek dat mij initieel deed kennismaken met haar en dat bovendien een aanrader is – en won daarmee meteen de bronzen uil publieksprijs. Anderhalf jaar later kwam haar tweede – ondertussen ook vrij bekende –  boek uit ‘Kom hier dat ik u kus. ‘Gij nu’, tot slot, is haar laatste boek en dateert van februari 2016.

 

Plot

Wat ik zo fijn vind aan het boek is dat het in feite een verzameling is van vijftien kortverhalen. Kortverhalen die niet per se noemenswaardige verbanden vertonen, maar die uiteindelijk toch allemaal doelen op iets dat de vijftien lotgevallen overstijgt: het leven zelf. Griet Op de Beeck brengt dat ‘leven zelf’ door sleutelmomenten uit heel uiteenlopende mensenlevens te bundelen. Je kent ze wel: de momenten waarop – zoals Griet zelf zegt – de dingen ontploffen of imploderen, stilvallen of deblokkeren, kapotgaan of ten goede keren. Met andere woorden de momenten die van een mensenleven een MENSENleven maken.

En laat dat nou net zijn wat mij zo aansprak ik Griets boek: die rauwe werkelijkheid, het leven ten voeten uit.

FRAGMENT

‘Ergernis is makkelijker dan verdriet dat wist hij wel’

Ik lees jullie zo dadelijk een fragment voor uit het verhaal van Freddy, een schat van een verpleger op een dienst oncologie voor kinderen. Belangrijk om weten is dat ik met jullie het verhaal induik op het moment dat Freddy tegen zijn collega Paula zegt dat hij op het punt staat zijn job op te geven … Het is dus ook Paula die tegen Freddy ingaat.

 

Vragen

1)      Op een gegeven moment zegt Paula: “Want dat is wat wij doen, wij mensen, wij onnozelaars, we zoeken naar het volk dat ons bevestigt in ons zelfbeeld, hoe destructief dat ook moge zijn, en dan vragen wij ons af waarom de liefde toch zo lastig is.” Zijn jullie het eens met Paula? Leg uit waarom wel of niet.

2)      Even later zegt Paula: “In tegenstelling tot waar we standaard van uitgaan, zijn wij mensen niet zozeer bang van de tegenslag, maar van het geluk, niet bang om te falen, maar om gezien te worden voor wat we kunnen en wie we zijn.” Denken jullie hier net hetzelfde over als Paula? Leg uit waarom wel of niet.

3)      [Paula besluit haar betoog met “En die hele onderneming is niet perse een picknick, nee, maar man, wat is de beloning spectaculair groot.” En ze wil daarmee eigenlijk zeggen dat zelfreflectie leidt tot zelfontplooiing. Delen jullie die ervaring met Paula of hebben jullie misschien andere dingen nodig om jezelf te kunnen ontplooien? Leg uit.]

VERSLAG

Hoewel ik aanvankelijk bang was dat er weinig reactie zou komen op mijn vragen, omdat het geen eenvoudige vragen zijn, werden deze goed onthaald. Zo goed zelfs dat ik er uiteindelijk maar twee van de drie kunnen stellen heb. Ik vond het bijgevolg bijzonder fijn te ontdekken dat een aantal van mijn klasgenoten wel degelijk bereid zijn om over zulke dingen na te denken en daarbovenop hun mening willen delen met de rest van de klas. Zoals ik min of meer voorspeld had, kwamen de reacties op mijn vragen van mijn medestudenten die altijd actief participeren, maar dat deed voor mij persoonlijk niets af aan het feit dat ik aangenaam verrast was met de inbreng.

Ik vond deze ‘oefening’ leerrijk en uitdagend, omdat ik echt op zoek moest gaan naar een fragment waarvan ik dacht dat het zou aanspreken. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik met heel andere ogen naar het boek gaan kijken ben. Bij elk kortverhaal dat ik las dacht ik: zou dit misschien iets zijn dat mijn leeftijdsgenoten (ook) bezighoudt, zou dit iets zijn waar zij überhaupt al over nagedacht hebben of ben ik misschien de enige die het lezen van menselijke ‘miserie’ al eens apprecieert? Om daar achter te komen probeerde ik alle verhalen door twee brillen te lezen: de mijne en die van mijn klasgenoten – al had ik er uiteraard geen idee van hoe die eruit ziet. Ik geef dan ook grif toe dat het fragment dat ik er uiteindelijk uitgepikt heb een wilde gok was. Het was erop of eronder en hoewel het dus een risico was, heb ik het geluk had dat het er ‘boenk’ op was.

Om af te sluiten wil ik nog even benadrukken dat ik het een heel fijn idee vond boekpresentaties te houden. Er zijn immers heel wat titels en voorkeuren de revue gepasseerd. Ik heb bijgevolg een aantal leuke ideeën opgedaan en ik ben eveneens heel wat te weten gekomen over mijn klasgenoten. Niets dan lof dus over het concept. Het enige minpunt voor mij is de krappe timing. Soms moesten we gesprekken afronden op momenten dat ze net interessant begonnen te worden en dat vond ik (bijzonder) jammer …

VOORGESTELDE BOEKEN

Boeken die ik graag zou lezen

LINE: Het leven gezien van beneden – Dimitri Verhulst

Dit boek spreekt mij enorm aan om heel uiteenlopende redenen. In eerste instantie omdat Line er bijzonder enthousiast over vertelde. Voorts omdat het gaat om een realistisch (!) verhaal dat zich afspeelt in Bulgarije, waar ik een klein beetje mijn hart verloren ben tijdens mijn jinkamp met de scouts. Vervolgens omdat het communisme mij enorm intrigeert en ik er ongetwijfeld nog over wil bijleren en tot slot omdat ik Dimitri Verhulsts boeken – zolang ik ze niet te kort op elkaar lees, ik stoor me immers weleens aan zijn schrijfstijl – zeker en vast apprecieer.

LIEN: Het kleine meisje van meneer Linh – Philippe Claudel

Dit boek staat al een hele tijd op mijn ‘to read’ lijst. Hij draagt dus al langer dan Liens presentatie mijn voorkeur weg en dat voornamelijk om twee redenen. Enerzijds omdat ik heel nieuwsgierig ben naar het ontstaan van een vriendschap over taalbarrières heen, anderzijds omdat Philippe Claudel een Franse schrijver is en ik om mijn Franse taal te verbeteren/onderhouden graag boeken lees die initieel in het Frans uitgegeven werden.

ADRIAAN: Onze-Lieve-Vrouwe-Zeppelin – Ramsey Nasr

Ik vond Adriaans boekpresentatie zo boeiend en zijn keuze zo origineel dat ik spontaan zin kreeg om Ramsey Nasrs dichtbundel te lezen. Het feit dat deze bundel volledig aan de stad Antwerpen gewijd is, vind ik zeker en vast een pluspunt, want eerlijk is eerlijk: als het op mijn stad aankomt, ben ik toch wel een beetje ‘chauvinistisch’ – als je dat woord al mag gebruiken om de liefde voor je eigen stad te illustreren tenminste. Bovendien ken ik Nasrs oeuvre nauwelijks en daar zou ik graag verandering in brengen, gezien het gegeven dat ik het persoonlijk bijzonder jammer vind dat ik zo slecht op de hoogte ben van het werk van onze tweede stadsdichter.

Boeken die je met geen stokken in mijn handen krijgt 

CHARLOTTE: Pitbull – Luc Deflo

Dit boek zal je me niet spontaan zien lezen, omdat ik geen fan ben van het genre thriller/detective, zeker en vast niet als het met dat opzet geschreven is: natuurlijk geniet ik weleens van enig mysterie, maar dat zie ik dan graag ingebed in een groter geheel dan louter in de context van een of ander politiekorps.

ELIAS: Het geheim van te veel torens – Mark Tijsmans

Dit boek spreekt me niet aan, omdat ik me nooit aangetrokken gevoeld heb tot het lezen van fantasyverhalen vol avontuur en imposante gebouwen. Mijn fantasywereld reikt dan ook niet veel verder dan dé Disneyfilms – die ik overigens wel heel erg apprecieer – en daar neem ik met alle plezier genoegen mee.

NINE: Daar is hij weer – Timur Vermes

Ik vermoed dat dit boek bij mij niet in de smaak zou vallen, omdat – zoals in de klas reeds gezegd – Nines fragment en de bijhorende humor weinig ‘diepgang’ hadden. Ik vrees bovendien dat ik me bijzonder hard zou gaan storen aan het feit dat net zo’n ‘soft’ verhaal als dit over dé Führer gaat, die net het tegenovergestelde was. Ik ben immers van mening dat als historische figuren, die niet bepaald een positieve invloed gehad hebben op onze geschiedenis, terug tot leven gewekt worden in boeken, deze sterk omkaderd moeten worden. 

Laura - 5 mei 2017